Onderhoudsvriendelijke tuin een fabeltje

Een boom is een uiterst geschikte manier om hoogte en vaak ook diepte, aan te brengen in een tuin of een terrein. Bij het bepalen van onze keuze, houden we rekening met de standplaats, komt de boom in de verharding te staan, op een parkeerplaats, in een border. Wordt de boom gebruikt om schaduw te geven. Is er een voorkeur voor bloesem of bes. Moet de boom een bepaalde grootte bereiken, of juist klein blijven. Welke mate van overlast veroorzaakt de boom, denk aan bladval, luizengevoelig, giftige bessen enz. Zijn er voorkeuren voor wat betreft de vorm van de boom, zuil- of bolvormig, geen overhangende takken, een grillige groeivorm etc. Is een blikvanger gewenst en kiezen we een opvallende bladkleur, of toch liever een rustgevende basis. Als er na al deze overwegingen eindelijk een boom wordt gekozen, kunnen we ons dan ook een goed beeld vormen van wat we van die boom, op die plek verwachten. Nu is het alleen de vraag, hoe snel kunnen we ons ideaalbeeld bereiken.

Bomen vormen een belangrijk deel van de basis van een ontwerp. Zij brengen direct hoogte in de tuin of groenvoorziening. Omdat ze zo belangrijk zijn, wordt er vaak geadviseerd om te beginnen met een al wat grotere maat boom. We kennen niet voor niet het gezegde, boompje groot, plantertje dood. Dus liever direct resultaat, dan heel veel geduld. Dit houdt echter wel in dat de kostenpost voor de aanschaf van de boom, aanzienlijk is. En daarmee komt direct ons volgende dilemma om de hoek kijken. Mogen we een dergelijke, prijzige boom snoeien bij aanplant?

Bij het kweken van een boom bepaalt de snoeier hoe die boom er uit komt te zien. Deze vorm wordt gekozen op basis van meerdere factoren. De kweker houdt niet alleen rekening met de boomsoort en de minimale ruimte die deze boom nodig heeft, maar natuurlijk ook met zijn eigen belang. En dat is hoe bereik ik het maximale resultaat, een mooie, stevige, verkoopbare boom, in een zo kort mogelijke tijd. Van nature zijn bomen relatief trage groeiers, maar met voldoende meststoffen wil zelfs een boom snel groeien. Dit houdt echter wel in dat, bij aflevering van deze boom snoeien gewenst is. Als een boom in de zomer wordt aangewezen, om in de winter geleverd te worden, ziet deze er volop in het blad natuurlijk perfect uit. Het rooien gebeurt na de bladval en dan worden de eventuele problemen pas goed zichtbaar. Potentiële zuigers, dubbele koppen, plakoksels, te zwaar hout en lange eenjarige zwiepers.

Wat ziet de klant? Als de boom geleverd wordt, krijgt men een boom met een mooie, volle kroon. Wat wil de hovenier? Die mooie, volle kroon uitdunnen en inkorten. Hoe is dit nu te verkopen? Bij het rooien van een boom wordt het wortelgestel verkleind en beschadigd. Dit wortelgestel is het meest essentiële onderdeel van een boom, zonder wortels, geen aanvoer van grondstoffen en water, dus geen groei. Dus minder wortels, maar evenveel takken. De boom heeft na het verplanten minder energie tot zijn beschikking en zou bovendien nog eens extra energie moeten steken, in het herstellen van de beschadigde wortels. Door het aantal takken te verminderen, wordt de druk op de beschadigde wortels kleiner. Er zijn minder takken die om voeding en water vragen. Dus meer kans op aanslaan van de geplante boom. Een groot nadeel van deze oplossing, is het kleiner worden van de kroon. En dus het kleiner worden van het effect, dat met het planten van een boom wilde worden bereikt. De voorkeur zou echter toch naar flink snoeien bij aanplant moeten uitgaan, omdat de boom zich zo het snelst herstelt. Terwijl een niet gesnoeide boom er jaren over kan doen om zich te herstellen.

Er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen op de regels. Als een boom gerooid wordt en hij wordt dezelfde dag nog geplant, ingewaterd en hij krijgt voldoende water in het daarop volgende seizoen. Dan hoeft die boom waarschijnlijk niet gesnoeid te worden. Maar deze ideale omstandigheden worden zelden bereikt. De boom wordt op voorraad gerooid en we gaan in de zomer op vakantie. En voor een boom geldt, 1 keer te laat water en hij is niet meer te redden. Dus in de meeste gevallen zal men moeten kiezen, voor snoeien bij aanplant.